SON DAKİKA
KURBAN NASIL KESİLİR? Kurban Kesme Duası: Kurban Kesilirken Ne Denir? Kurban Kesilince Kılınan Namaz Var mı?
Kurban kesimi, İslam dini gereklilikleri doğrultusunda yapılan önemli bir ibadettir. Kurban kesimi, genellikle Kurban Bayramı'nda yapılan bir ibadet olup, İslam'ın emirlerine uygun şekilde yapılması gerekmektedir. Kurban kesimi, sadece dini bir ibadet değil, aynı zamanda etik ve hijyenik kurallara uyarak yapılması gereken ciddi bir işlemdir. Bu adımlar, kurbanın doğru şekilde kesilmesini ve dağıtılmasını sağlar. İşte kurban kesme işleminin adım adım detaylı açıklaması…
Kurban, sözlük anlamıyla Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey demektir. Dini bakımdan ise kurban; kişinin Allah’a yakınlaşma arzusunu ve O’nun rızasını kazanma niyetini ifade eden, belirli şartlara ve usullere göre yerine getirilen ibadettir. Bu ibadet, yalnızca niyetle değil, aynı zamanda belirli hayvanların uygun şekilde kesilmesiyle somutlaşır.
İslami kurallar çerçevesinde kesilen bu hayvanlara da genel olarak “kurban” denilir. Kurban Bayramı’nda Allah’ın emrine teslimiyetin bir göstergesi olarak kesilen kurbana özel olarak “udhiyye” adı verilir. Bu ibadet, hem bir kulluk göstergesi hem de paylaşmanın, yardımlaşmanın simgesi olarak toplumsal dayanışmayı güçlendirir. Öte yandan hac ibadeti sırasında, belirli zaman ve mekânlarda kesilen kurbanlara ise “hedy” denir. Bu kurbanlar, hac ibadetinin bir parçası olup hacıların Allah’a olan bağlılıklarını ifade eden önemli ritüellerden biridir.
Kurban ibadeti, gerekli şartları taşıyan bir hayvanı, kurban niyetiyle kesmekle gerçekleşir. Kurban ibadetinin geçerli olması için kesenin abdestli olması şartı yoktur. Bununla birlikte kurban Allah’a yakınlaşma aracı olduğu için bu ibadeti yerine getirirken abdestli olmak daha faziletlidir.
İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse, o hayvanın eti Hanefîler'e göre yenmez. Ancak kasıtsız ve unutularak besmele çekilmezse, bu hayvanın eti yenir (Kâsânî, Bedâî‘, 5/46-47; İbn Nüceym, el-Bahr, 8/190-191). Şâfiîlere göre besmele çekilmese de kesilen hayvanın eti yenir (Mâverdî, el-Hâvî, 15/95).
Kurban kesilirken “Bismillahi Allahü ekber” denilir ve şu âyetler okunabilir:
قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ.
“De ki: Şüphesiz benim namazım, ibadetim/kurbanım, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O’nun ortağı yoktur. Bana sadece bu emredildi ve ben Müslümanların ilkiyim.” (el-En'âm, 6/162-163),
إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ.
“Ben, hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Ben, Allah’a ortak koşanlardan değilim.” (el-En'âm, 6/79).
Esas olarak kurban namazı diye bir namaz yoktur. Bu namazın dinî bir gereklilik olduğu inancı veya kanaati yanlıştır. Ancak kişi nâfile namaz kılınması mekruh olmayan bir vakitte, sebepli veya sebepsiz dilediği kadar nâfile namaz kılabilir. Kurban kesen kişi de böyle bir ibadeti yapma imkânına kavuştuğu için Allah’ın verdiği nimete şükür olarak iki rek'at nâfile namaz kılabilir.
1. Kurban Seçimi
Kurban kesimine başlamadan önce, kurbanlık hayvanın seçimi oldukça önemlidir.
2. Kesim Alanının Hazırlanması
Kurbanın kesileceği alanın temiz, sakin ve geniş olması gerekmektedir. Hayvanın başı düzgün bir şekilde tutulmalı, çevreye zarar vermemesi için güvenliği sağlanmalıdır. Ayrıca kesim işlemi sırasında kanın rahatça akabilmesi için alanın düzgün olması önemlidir.
3. Kurbanın Yönü
Kurban, İslam inancına göre Kabe'ye doğru kesilmelidir. Yani kurbanlık, Mekke'ye yöneltilerek kesilmelidir.
4. Niyet Edilmesi
Kesim işlemine başlamadan önce niyet edilmelidir. Kurban keserken:
Niyetin "Allah rızası için bu kurbanı kesiyorum" şeklinde yapılması gerekmektedir. Niyet, kalben yapılmalı ve dil ile de ifade edilmelidir.
"Bismillah, Allahu Ekber" diyerek kesim işlemi başlatılmalıdır.
5. Kesim Aleti Hazırlığı
Kesim için kullanılan bıçak ya da kesici aletin çok keskin olması gerekmektedir. Kesici aletin kararmamış ve temiz olması önemlidir. Bıçak kesim öncesinde birkaç kez kontrol edilmelidir.
6. Hayvanın İyi Bir Şekilde Bağlanması
Kurbanlık hayvanın başı, boynu düzgün bir şekilde bağlanmalı veya yere yatırılmalıdır. Çoğunlukla hayvanın yere yatırılarak boynunun tam arkasından kesilmesi önerilir. Bu, hayvanın acı çekmeden hızla ölmesini sağlar.
7. Kesim İşlemi
Kurbanın kesilmesi için şu adımlar takip edilmelidir:
Kesim öncesinde "Bismillah, Allahu Ekber" denildikten sonra, bıçakla boyun kısmı dikkatlice kesilmelidir. Boğaz, yemek borusu ve şah damarı (trakea) kesilmelidir. Bu damarların kesilmesi, hayvanın ölümünü hızlandırarak kanın dışarıya çıkmasını sağlar. Kesim sırasında hayvanın bilincinin kaybolmaması için kesim hızlı ve doğru yapılmalıdır. Bu nedenle bıçak her zaman keskin olmalıdır. Hayvanın öldüğünden emin olduktan sonra işlem devam edebilir.
8. Kan Akıtma
Kesim sonrası kanın tamamen boşalması sağlanmalıdır. Hayvanın tamamen kanının akması, etin helal olması için önemlidir. Kanın akması için hayvanın başı aşağıya doğru eğilmelidir. Kanın düzgün bir şekilde boşalması sağlandıktan sonra etin işlemine başlanabilir.
9. Kesim Sonrası İşlemler
Derisi: Hayvanın derisi düzgün bir şekilde çıkarılmalıdır. Eğer deri satılacaksa, dikkatlice çıkarılmalıdır.
İç Organlar: İç organlar çıkarılır ve temizlenir. Özellikle kalp, ciğer gibi organlar dikkatlice temizlenip, gerekli yerlere teslim edilebilir.
Bölme ve Parçalama: Et, İslam’a göre üç şekilde paylaşılabilir:
Bir kısmı fakirlere, yoksullara, komşulara verilebilir.
Bir kısmı aileye ve yakınlara dağıtılabilir.
Bir kısmı ise sahiplenilerek ailenin tüketimine sunulabilir.
10. Temizlik ve Hijyen
Kesim işlemi bittikten sonra kullanılan alanın temizliği çok önemlidir. Hem etin sağlıklı olması hem de hijyen kurallarına uymak için kesim yapılan alan, bıçaklar ve kullanılan diğer malzemeler yıkanarak temizlenmelidir.
11. Etin Muhafazası
Kurban eti, taze bir şekilde tüketilebileceği gibi, soğutularak ya da dondurularak saklanabilir. Et, buzlukta saklanacaksa, hava almayacak şekilde paketlenmelidir.